Muziek Academie

Voor wie nog geen kennis heeft van het notenschrift of bij wie de kennis weer is weggezakt brengt koor- en orkestdirigent Peter Schlamilch de beginselen bij van het noten lezen en van blad zingen (solfège). Daarbij wordt uitgegaan van ofwel het zingen op absolute notennamen, het do-re-mi-systeem, of op notennummers. Verder krijgt u antwoord op vragen als: hoe wordt muziek nu eigenlijk genoteerd, wat zijn de notenwaarden, wat zijn akkoorden en hoe werkt harmonieleer nu eigenlijk? Welke toonsoorten zijn er en wat zijn mollen en kruisen ook alweer? Wat is het verschil tussen majeur en mineur precies? Ook degenen die al in een koor zingen of een instrument bespelen leren hier meer over van blad lezen, de notatie van muziek en muziektheorie. Wat heb je nodig om mee te doen? Een computer, laptop of tablet met een webcam of ingebouwde camera en microfoon en een internetverbinding.

Iedere Bachliefhebber heeft bij diens muziek het gevoel met een haast bovenmenselijke geest te maken te hebben. En wie zich verdiept in de op het oog grillige compositietechniek van Bach wordt alleen maar gesterkt in dat gevoel. Het onderzoek naar het oneindig verfijnde spel dat Bach speelde met getallen – aantal maten, aantal noten - om de muziek niet alleen vorm maar ook diepere inhoud te geven is een adembenemende zoektocht. Het getal 33 is misschien de sleutel: het aantal jaren dat Christus heeft geleefd. Dat getal leidt tot de verklaring van veel andere getallen die Bachs geloofsovertuiging en vooral zijn fascinatie voor de ‘liefdesdood’ van Christus blootleggen. Aanbevolen cursusmateriaal: Wim Witteman - Over het geheim van de Mattheüspassie (€ 19,50). 

Wat heb je nodig om mee te doen? Een computer, laptop of tablet met een webcam of ingebouwde camera en microfoon en een internetverbinding.

De Zwitserse componist Frank Martin (Genève 1890 – Naarden 1974) was een veelzijdig gematigd-modern, maar typisch 20ste-eeuws toonkunstenaar. Hij was gefascineerd door ritme en klankkleur. Na de tweede wereldoorlog verhuisde hij met zijn derde vrouw, Maria Boeke, maar Amsterdam en uiteindelijk naar Naarden. Sinds zijn dood in 1974 is er aan zijn huis aan de Bollelaan niets veranderd, en dat kunt u tijdens deze bijzondere lezing zelf ervaren. Tot zijn bekendste werken horen Petite Symphonie Concertante, het oratorium Golgotha, de opera Der Sturm, diverse ballades voor solo-instrumenten, en zijn laatste werk, de cantate Et la vie l’emporta. Zijn (enige) gitaarwerk Quatre pièces brèves komt met gitariste Olga Franssen tijdens deze unieke presentatie zeker aan bod. 

De piano zou hét instrument worden in de romantiek. Van intiem tot grootschalig, de mogelijkheden van de piano waren ongekend. Schumann (‘Waldszenen’) en Liszt (‘Totentanz’), beide uit 1849, schotelen in deze tweede lezing de uitersten voor van het pianistieke universum, een caleidoscoop van poëzie, natuurliefde, acrobatiek en dramatiek.

We gaan verder met de derde aflevering van de serie “Meesterwerken uit de Romantiek”: Voor vele romantici waren kerk en geloof bepaald geen vanzelfsprekendheid meer. De kunstenaar was immers vooral subject geworden. Toch loopt er door de 19e eeuw ook een religieuze draad met aanknopings­punten bij Mendelssohn (herontdekking Matthäus-Passion!) en Brahms’ liefde voor barokmeesters als Bach en Händel. In zijn eigenzinnige ‘Requiem’ uit 1865-1868 koos Brahms (1833-1897) voor mildheid en troost.

Deel vier van de serie “Meesterwerken uit de Romantiek”: Lange tijd werd de Romantiek bepaald door de Duitse cultuur die in haar dominantie weinig ruimte liet voor andere etnische uitingen. In Tsjechië zou het compositorische meesterschap van Antonín Dvořák (1841-1904) ervoor zorgen dat het muzikale palet in Europa veelkleuriger werd. Door zich ook te baseren op de eigen volksmuzikale traditie, kon hij tot vele prachtwerken komen, zoals zijn blijmoedige achtste symfonie uit 1889, die de erkenning verdient van de bejubelde negende.

Gedurende de passietijd, de 40 dagen voorafgaand aan Pasen, zijn de Mattheüs Passion, maar zeker ook de Johannes Passion van Johann Sebastian Bach (1685-1750), zeer geliefde muziek­werken om te beluisteren en uit te voeren. Bach schreef de Johannes Passion in 1724 in drie maanden tijd en volgt dus het evangelie van de apostel Johannes. Jezus wordt in dit evangelie neergezet als een actieve dynamische persoon en als geen ander weet J.S. Bach dit muzikaal weer te geven middels koor, solisten en orkest. Ad Vergouwen vertelt u tijdens deze lezing meer over de achtergronden, tekst en muziek.

Volgens de plannen zal de Nederlandse Bachvereniging de Johannes Passion in de week van 28 maart tot 3 april diverse keren uitvoeren in de Grote Kerk in Naarden. Zie https://www.bachvereniging.nl/johannes-passion-in-2021 .

Zingen met plezier. Een stem, wat kun je daar allemaal mee doen? Praten, roepen, zingen. Je lichaam is je instrument waarmee je je gevoelens uit. Je mimiek en houding bepalen hoe je stem klinkt. Zing je graag, maar weet je niet hoe of je durft nog niet, dan is deze cursus wat voor jou. Je leert op een praktische manier technieken waarmee je op een goede manier en met plezier je stem kunt gebruiken. Met elkaar zullen we dat oefenen aan de hand van een aantal met jullie uitgekozen liederen. De cursus is geschikt voor iedereen, koorervaring is niet vereist.

In het vijfde deel uit de serie “Meesterwerken uit de Romantiek“ van Pieter Bakker gaan we naar het in de 19e eeuw muzikaal ontwakende Rusland. Dat kende al snel een strijd tussen aanhangers van de Duitse Romantiek en verdedigers van de eigen traditie. Anders dan enkele collega’s zou Modest Moessorgski (1839-1881) onverbloemd kiezen voor een ‘Russische stijl’; wars van conventies koos hij voor een ruigere en minder gestileerde weg, geniaal weergegeven in deze pianocyclus uit 1874. In de lezing zal dan ook Moessorgski’s originele (piano)partituur centraal staan.

Het tweede deel uit Händels fameuze ‘Messiah’ refereert aan het ‘Lam Gods’, het lijden en de overwinning op de dood. Dit deel past derhalve het beste in de Passietijd. De gekozen teksten zijn voornamelijk profetisch van aard: ze komen niet uit de evangeliën maar grotendeels uit het Oude Testament. Händel volgt subliem en zeer beeldend, met behulp van zijn lyrische en dramatische talent, de gang van Christus’ lijden naar de opstanding. In de lezing staan we stil bij de kernmerken van de stijl die componisten als Händel en Bach gebruikten om de tekst het volle pond te geven. In een nauwgezette reconstructie horen we het klankbeeld en de interpretatie die Handel voor oren had. Dit is het vervolg op het “Adventsdeel” 1 van de Messiah, dat Pieter Bakker in december 2019 presenteerde.